بررسی فقهی مجازات های جایگزین حبس در قانون مجازات اسلامی جدید ‏(مصوب ‏‏1392)‏

هر جا که جامعه ای موجود باشد، حقوق نیز وجود دارد و در جایی که دولت ها وضع مقرراتی را برای جریان منظم و هماهنگی زندگی اجتماعی مفید تشخیص می دهند، ضروری است که این مقررات درباره ی کسانی که آنها را نقض می کنند، به موقع اجرا گذاشته شود و ضمانت اجراهای پیش بینی شده نیز علیه آنان اعمال گردد شدیدترین این ضمانت اجراها از نوع کیفری هستند در دوران اولیه ضمانت اجراها بسیار سخت و شدید بودند، لیکن به مرور این مجازات ها تعدیل گشتند اکنون هدف از اجرای مجازات ها اهدافی انسانی و بشردوستانه است و به بزه کار به عنوان فردی که نیازمند به کمک برای اصلاح و بازسازی خود می باشد، نگریسته شده است و چنانچه مجازات بتواند علاوه بر هدف سزادهی ، عبرت آموزی و ارعاب انگیزی در سازگار ساختن مجدد اجتماعی بزه کار و اصلاح او قدم بردارد، می توان به آن به عنوان یک کیفر سودمند نگاه کرد.مجازات هایی که در سال های اولیه پس از پیروزی انقلاب اسلامی برای جرایم مختلف در نظر گرفته می شد به لحاظ نگرش اغلب فقها به مجازات های شرعی ،نوعا جنبه مجازات های بدنی داشت به تدریج بر اثر علل و عوامل مختلف تحولی در این زمینه صورت گرفت و تعدیل مجازات شرعی و جایگزین ساختن سایر مجازات ها مورد قبول نظام تقنینی و قضایی کشور قرار گرفت تا جای که با بررسی از شرایط و خصوصیات مختلف قانون گذار مجازات اصلی را به مصلحت بزه کار و جامعه ندانسته و سعی در جایگزین کردن دیگر مجازات ها بر آمده است که نه مخالفتی با آراء فقها ایجاد نماید و نه زمینه بروز ناهنجاری در جامعه شود .